Για την Ελλάδα!

«Δει δε χρημάτων και άνευ τούτων ουδέν έστι γενέσθαι των δεόντων», έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Τα χρήματα χρειάζονται, και χωρίς αυτά τίποτα από τα δέοντα δεν γίνεται! Υπό αυτήν την έννοια, η Οικονομία είναι το πιο κρίσιμο θέμα. Στην Ελλάδα, οι πολιτικοί το γνωρίζουν αυτό και μιλάνε συνέχεια για την Οικονομία, δίνοντας στο λαό την ψευδή εντύπωση ότι ασχολούνται με την επίλυση των οικονομικών του προβλημάτων, ενώ κατά κανόνα κάνουν ακριβώς τα αντίθετα από αυτά που πρέπει να κάνουν.

Σύντομη αναδρομή της Οικονομίας των τελευταίων δεκαετιών.

Κατά τη δεκαετία του 1980, η οποία δικαίως έχει χαρακτηριστεί «χαμένη δεκαετία», το ποσοστό των δαπανών της κεντρικής κυβέρνησης (υπουργεία), από το 23% του ΑΕΠ που ήταν το 1981 έφτασε στο 42% το 1989. Η ανεύθυνη διαχείριση των δημοσιονομικών, με συνέπεια τα τρομακτικά ελλείμματα και την δραματική αύξηση του δημοσίου χρέους, καθώς και οι πολλές και καταστρεπτικές παρεμβάσεις του κράτους στην Οικονομία προκάλεσαν την εκτόπιση των ιδιωτικών επενδύσεων, την μείωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές, την απογείωση του πληθωρισμού, την αύξηση της αβεβαιότητας, τον περιορισμό της ελευθερίας των Ελλήνων, την αλλαγή της νοοτροπίας προς τον καταναλωτισμό, την ανευθυνότητα, την αναξιοκρατία και την διαφθορά, και τη μείωση του ρυθμού μεταβολής της παραγωγικότητας της εργασίας (που είναι το κλειδί για την ανάπτυξη) από θετικό σε αρνητικό! Οι δυσμενείς αυτές επιπτώσεις του κρατισμού δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσουν, διότι τις είχε προβλέψει ο «πατέρας της Οικονομίας» Άνταμ Σμιθ από το 1776, αλλά και πολλοί σύγχρονοι διάσημοι οικονομολόγοι. Με την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη (1-1-2002), η Ελλάδα έχασε τις δυνατότητες ρύθμισης νομισματικής πολιτικής και παροχής ρευστότητας (που τις έχει κάθε χώρα με δικό της νόμισμα), και που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να αντιμετωπισθεί η κρίση. Οι κυβερνήσεις συνεχίζοντας τον υπέρμετρο δανεισμό (εκμεταλλευόμενες τα χαμηλά επιτόκια δανεισμού της Ευρωζώνης), αύξησαν το χρέος/ΑΕΠ σε οριακά επίπεδα, και το 2009 το χρέος/ΑΕΠ ξεπέρασε το επίπεδο συναγερμού με επακόλουθα την κρίση, το «ξεφούσκωμα» του ΑΕΠ, του μεγάλου χρέους/ΑΕΠ, την ανεργία, και την γενικότερη κατάρρευση της οικονομίας.

Έτσι φτάσαμε στην κρίση και στα επακόλουθά της: απώλεια Εθνικής κυριαρχίας, ξεπούλημα των πάντων «αντί πινακίου φακής», το ποσοστό ανεργίας αφού έφτασε το 26% (μεγαλύτερο από το Μεγάλο Κραχ του 1929 στις ΗΠΑ) να είναι ακόμα υψηλό, πείνα, στο σφυρί ακόμα και η πρώτη κατοικία, η νεολαία να έχει μεταναστεύσει στο εξωτερικό, και οι επιχειρήσεις (όσες δεν έχουν ακόμα κλείσει) να μεταναστεύουν και αυτές σε γειτονικές χώρες. Παρόλο που το αρχικό σοκ της κρίσης έχει περάσει, η οικονομία παραμένει καταπιεσμένη, και ο μέσος Έλληνας τα βγάζει πέρα δύσκολα.

Το κρίσιμο ερώτημα είναι: τι πρέπει να γίνει; Αν είχαμε κυβερνήσεις ελληνικών συμφερόντων και με κάποια αξιοπιστία, η απάντηση σ’αυτό το ερώτημα ίσως είχε κάποια πρακτική αξία. Δυστυχώς, με κυβερνήσεις ξένων συμφερόντων, όργανα του διεθνούς «Διευθυντηρίου» (όρος του Α. Παπανδρέου) και χωρίς ίχνος αξιοπιστίας και ηθικής, τις οποίες έχουμε τα τελευταία χρόνια, η απάντηση έχει μόνο ακαδημαϊκή αξία. Συγκεκριμένα για το χρέος, όλοι οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι δεν είναι βιώσιμο/εξυπηρετήσιμο. Το ίδιο το ΔΝΤ έχει παραδεχτεί ότι το χρέος/ΑΕΠ μετά την εφαρμογή του μνημονίου είναι πολύ χειρότερο από τις προβλέψεις του, γιατί οι υπολογισμοί του ήταν λανθασμένοι. Και παρ’όλα αυτά, οι διαδοχικές Κυβερνήσεις  συνεχίζουν την ίδια παράλογη φοροεξόντωση των πολιτών και επιχειρήσεων, καταστρέφοντας τον παραγωγικό και κοινωνικό ιστό της χώρας. Η Ελλάδα θα έπρεπε να είχε αρνηθεί να υπογράψει τα μνημόνια με αυτούς τους όρους. Τα μνημόνια μεταξύ άλλων έφεραν την μετατροπή του χρέους από τα χέρια ιδιωτών σε διακρατικό και των ομολόγων από ελληνικό δίκαιο σε αγγλικό, οπότε η Ελλάδα έχει χάσει κάποια από τα διαπραγματευτικά της χαρτιά.

Αρχές

Μια υγιής Οικονομία πρέπει να είναι παραγωγική. Σε έναν κόσμο που είναι συνδεδεμένος και δικτυωμένος, οι μη παραγωγικές Οικονομίες, ή είναι απομονωμένες από τον υπόλοιπο κόσμο, ή είναι τριτοκοσμικές. Η παραγωγική οικονομία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ευημερία της Ελλάδας. Αυτά που κάνουν μια οικονομία παραγωγική έχουν μελετηθεί και εφαρμοστεί παγκοσμίως, και είναι γενικά αποδεκτά. Η Κυβέρνηση παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και πορεία της Οικονομίας, γιατί από την Κυβέρνηση εξαρτώνται οι παρακάτω νευραλγικοί τομείς:

Υποδομές, όπως το συγκοινωνιακό δίκτυο/λιμένες που πρέπει να είναι άριστης ποιότητας.   

Δικαιοσύνη. Η εφαρμογή των συμβολαίων και η γρήγορη εκδίκαση των υποθέσεων είναι μεταξύ άλλων εξαιρετικής σημασίας για την λειτουργία της αγοράς.

Νομικό πλαίσιο. Η νομοθεσία για την ίδρυση και λειτουργία των επιχειρήσεων παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη μιας υγιούς παραγωγικής βάσης προϊόντων και υπηρεσιών. Οι αντιπαραγωγικοί νόμοι και κυβερνητικές ρυθμίσεις που αυξάνουν το κόστος παραγωγής και βλάπτουν τον υγιή ανταγωνισμό πρέπει να καταργηθούν.

Ισχυροί θεσμοί, όπως η Παιδεία. Μια σύγχρονη οικονομία χρειάζεται άρτια εκπαιδευμένο προσωπικό. Η επιτυχία της Silicon Valley οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην παρουσία στην περιοχή δύο παγκοσμίως κορυφαίων πανεπιστημίων, Stanford και Berkeley.

Γραφειοκρατικές διαδικασίες. Πρέπει να είναι αυτοματοποιημένες, και οι κρατικές υπηρεσίες πρέπει να μηχανοργανωθούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό, έτσι ώστε οι υποθέσεις να διεκπεραιώνονται σε ελάχιστο χρόνο. Η κρατική μηχανή πρέπει να διευκολύνει τις επιχειρήσεις γιατί αυτές παράγουν πλούτο και θέσεις εργασίας. Η διαφθορά πρέπει να εξαλειφθεί από παντού.Θα πρέπει να αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα η ολοκληρωμένη μηχανογράφηση του συνόλου των διαδικασιών του δημοσίου τομέα: προϋπολογισμών ανά υπηρεσία (με online παρακολούθηση), κρατικών προμηθειών, αποθεματικών υλικών, με διασύνδεση όλων των υπαρχόντων συστημάτων.
Φορολογικό πλαίσιο. Κατάργηση των φορολογικών αντικινήτρων για επενδύσεις και δημιουργία επιχειρήσεων. Αυτό που γίνεται σήμερα, όπου νέοι φόροι (στην πλειονότητά τους παράλογοι) εμφανίζονται συνέχεια, είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που θα έπρεπε να γίνει. Μια σταθερή φορολογική πολιτική είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση της αβεβαιότητας, που είναι κρίσιμη για ένα σταθερό και παραγωγικό επιχειρηματικό περιβάλλον.

Αν η κυβέρνηση εφαρμόσει τα παραπάνω, θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος. Οι ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν μεταναστεύσει θα επαναπατρισθούν, και η Ελλάδα θα γίνει πόλος έλξης παραγωγικών επενδύσεων (σε αντιδιαστολή με τις «επενδύσεις» που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, που είναι ουσιαστικά ξεπούλημα).

Οι διεθνείς σχέσεις, γεωπολιτική κατάσταση και εθνική ασφάλεια είναι σημαντικά για την ανάπτυξη της οικονομίας. Για παράδειγμα, η ΑΟΖ πρέπει να καθοριστεί έτσι ώστε να μπορεί να αξιοποιηθεί ο υπόγειος και υποθαλάσσιος πλούτος της χώρας.

Το χρέος πρέπει να αναδιαρθρωθεί έτσι ώστε να ανασάνει η αγορά και να υπάρξει η απαραίτητη ρευστότητα που τα τελευταία χρόνια έχει στερέψει, πνίγοντας κάθε οικονομική δραστηριότητα. Η Κυβέρνηση πρέπει να κάνει άμεσα βήματα για την αποκατάσταση της ρευστότητας.